آیا آزمایش های فکری استدلال هستند؟

Authors

فهیمه ابراهیمی تیرتاش

abstract

چکیده آزمایش فکری ابزاری ابتکاری است که نقش مهمی در حوزه های مختلف علوم (اعم از علوم عقلی و علوم تجربی طبیعی و انسانی) ایفا می کند. مهم ترین ویژگی این آزمایش ها آن است که بدون دادة تجربی تازه ای، ما را به شرایط معرفتی جدیدی می رساند و می تواند نظر ما را در مورد یک نظریه تغییر دهد. دربارة نحوة عملکرد آزمایش های فکری، دیدگاه های مختلفی وجود دارند. در این مقاله، ابتدا نمونه هایی از آزمایش فکری و ویژگی های آنها ارائه و سپس دیدگاه استدلالی نورتن تشریح می شود که یکی از مشهورترین دیدگاه ها دربارة آزمایش فکری است. در ادامة انتقادات سه تن از منتقدان اصلی دیدگاه استدلالی ارائه شده، در پایان نشان داده می شود با وجود مزایای بسیار دیدگاه استدلالی، نورتن باید نظر خود را مبنی بر اینکه در آزمایش فکری از تجربه فراتر نمی رویم، تعدیل کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آیا آزمایش‌های فکری استدلال هستند؟

  چکیده آزمایش فکری ابزاری ابتکاری است که نقش مهمی در حوزه‌های مختلف علوم (اعم از علوم عقلی و علوم تجربی طبیعی و انسانی) ایفا می‌کند. مهم‌ترین ویژگی این آزمایش‌ها آن است که بدون دادة تجربی تازه‌ای، ما را به شرایط معرفتی جدیدی می‌رساند و می‌تواند نظر ما را در مورد یک نظریه تغییر دهد. دربارة نحوة عملکرد آزمایش‌های فکری، دیدگاه‌های مختلفی وجود دارند. در این مقاله، ابتدا نمونه‌هایی از آزمایش فکری...

full text

آیا افراد شاد، اخلاقمندتر هستند؟

زمینه: شادکامی به‌عنوان مهم‌ترین متغیر مورد بحث در روانشناسی مثبت‌نگر و عاملی مؤثر در بسترهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی هر جامعه، پژوهش‌های فراوانی را برانگیخته است. یکی از مباحث مهم در ادبیات شادکامی، بررسی رابطۀ شادکامی با اخلاق است. فلاسفه، بیشتر بر نقش اخلاق در ایجاد شادکامی تأکید دارند و نظریات آنها بر مبنای دو مکتب فکری لذت‌گرایی و نیکی‌گرایی شکل گرفته است. نظریه‌های فلاسفه در باب رابطۀ اخ...

full text

آیا شرطی های خبری غیر تابع ارزشی هستند؟

ناهمخوانی ادات ربط زبان طبیعی و ادات زبان منطق کلاسیک در تابع ارزشی بودن، موجب شده است تا برخی گمان کنند که زبان منطق کلاسیک در بازنمایی جملات زبان طبیعی و صورتبندی استدلالهای این زبان ناتوان است. در این مقاله تلاش می شود تا نشان داده شود که زبان منطق کلاسیک یکسره از آن صورت بندی عاجز نیست و مدعای مخالفان توانایی زبان منطق در بازنمایی جملات و استدلالهای زبان طبیعی، کامل نیست. دفاعیات در این زمی...

full text

آیا افراد شاد، اخلاقمندتر هستند؟

زمینه: شادکامی به عنوان مهم ترین متغیر مورد بحث در روانشناسی مثبت نگر و عاملی مؤثر در بسترهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی هر جامعه، پژوهش های فراوانی را برانگیخته است. یکی از مباحث مهم در ادبیات شادکامی، بررسی رابطۀ شادکامی با اخلاق است. فلاسفه، بیشتر بر نقش اخلاق در ایجاد شادکامی تأکید دارند و نظریات آنها بر مبنای دو مکتب فکری لذت گرایی و نیکی گرایی شکل گرفته است. نظریه های فلاسفه در باب رابطۀ اخ...

full text

آیا قوانین بنیادین فیزیک واقع نما هستند؟

در سال 1983 یک خانم فیزیکدان و فیلسوف علم آمریکایی به نام پروفسور نانسی کارترایت کتابی منتشر کرد با عنوان چگونه قوانین فیزیک دروغ می گویند؟ نکته اصلی که در این کتاب مورد بحث قرار گرفته بودآن بود که قوانین فیزیک واقع نما نیستند و به کار پیش بینی های علمی نمی آیند. آنچه در کاوش برای شناخت اسرار طبیعت واقعاً مددکار دانشمندان واقع می شود قوانین پدیدار شناسانه است و نه قوانین بنیادین.فیسلوف علم آمریک...

full text

آیا دانشجویان ایرانی در حال شکوفایی هستند؟

بر مبنای الگوی کیز (2002) سلامت روانی به سه مقوله در حال شکوفایی، در حال پژمردگی و سلامت روانی نسبی تقسیم می‌شود. این پژوهش با هدف بـررسی این الگو در جمعیت ایرانی انجام شد. یک نمونه 424 نفری (226 دختر، 198 پسر) از دانشجویان دانشگاه تهران، سه مقیاس بهزیستی هیجانـی (کیـز، 2002)، بهزیستی روان‌شناختی (ریف و کیز، 1995) و بهزیستی اجتماعی (کیز، 1998) را تکمیل کردنـد. یافته‌ها آشکار ساخـت که در حـدود 1...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
روش شناسی علوم انسانی

Publisher: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

ISSN 1608-7070

volume 15

issue 60 2009

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023